2.1. Zaštitna funkcija kože1. Zaštita od gubitka vode, elektrolita i drugih sastojaka kože: Učestvuju-hidrolipidni omotač, rožnati sloj epidermisa, hijaluronska kiselina i kolagen u dermisu (vežu vodu)
2. Zaštita od mehaničkih uticaja:
Učestvuju svi dijelovi kože- Epidermis-čvrstina, Dermis- elastična građa (ublažava pritisak i udarce), Potkožno tkivo- amortizer (razvijenost na dijelovima izloženim pritisku)
3. Zaštita od aktiničkih uticaja: Učestvuju- epidermis, melanin, Epidermis- rožnati sloj (dio UV zraka reflektuje, dio apsorbuje); zrnasti sloj (keratohijalinska zrnca)
4. Zaštita od hemijskih uticaja: Učestvuju- hidrolipidni sloj, suhi slojevi epidermisa, Hidrolipidni sloj- neutrališe kiseline i baze, Suhi slojevi epidermisa- stratum corneum i lucidum, Svaki dan- kontakt s preko 150 hemijskih supstanci
5. Zaštita od mikroorganizama: Učestvuju- kiseli hidrolipidni sloj, suhi slojevi epidermisa, hijaluronska kiselina u dermisu, Saprofitna flora kože- normalna, Nepovoljni uslovi za rast patogenih mikroorganizama, Odbacivanje odumrlih stanica rožnatog sloja- odbacivanje mikroorganizama, Mjesta s alkalnijom kožom (aksile, između nožnih prstiju)- povoljni za rast bakterija i gljivica
2.2. Regulacija tjelesne temperature
• 80% topline gubi se preko kože
• Temperatura tijela je stalna, bez obzira na vanjsku temp.
• Učestvuju: vazomotorički refleks, sekrecija znoja i loja, melanin
1. Vazomotorički refleks:
mali krvni sudovi na hladnoći se skupljaju, na toploti šire
2.Sekrecija znoja
Zaštita od pregrijavanja, isparavanjem znoja organizam se hladi
Vlažan zrak – usporeno ili onemogućeno znojenje, otežana regulacija temperature
3.Pilomotorički refleks za pražnjenje lojnica
Hladnoća-stezanje mišića m.arrector pili- istiskivanje loja – loj je slab provodnik toplote
4.Melanin
Apsorbuje toplotnu energiju i po potrebi otpušta
Koža crnaca apsorbuje 34% više toplotne energije od kože bijelaca
2.3. Izlučivanje tvari iz organizma
• Učestvuju: rožnati sloj, žlijezde lojnice i znojnice
• Odbacivanje rožnatog sloja- odbacivanje tvari koje se nalaze u stanicama rožnatog sloja i površini kože
• Znojnice- izlučivanja aminokiselina, elektrolita
• Lojnice- izlučivanje masnih tvari
2.4. Primanje tvari u organizam
Na tome se zasniva lokalna terapija u dermatologiji i primjena kozmetičkih preparata !!
2.5. Osjetna funkcija
Receptori za:
Dodir, bol, toplotu, hladnoću, toplotu i pritisak (zaštitna funkcija)
Duboki senzibilitet (važan za orjentaciju u prostoru)
2.6. Imunološki procesi
Učestvuju: Langerhansove stanice, T limfociti, makrofagi, histiociti
2.7. Sinteza D vitamina
• Stvara se vitamin D3 (holekarciferol)
• 7-dehidrokolesterol (u epidermalnim stanicama)-
• pod uticajem UV zraka- provitamin D-
• izomeracija u vitamin D3-
• prenošenje u krvotok i vezivanje za serumski protein-
• nastaje aktivni oblik vitamina D3-
Uloga D vitamina: mineralizacija kostiju
3. Tipovi kože
• Normalna (20%)
• Masna (70%)
• Suha (10%)
• Mješovita
Preporuke za zdravu i sjajnu kožu:
• Ishrana: voće, povrće, žitarice, nemasno meso i mliječni proizvodi
• Unošenje dovoljnih količina vode u organizam
• Izbjegavanje alkohola, nikotina i kafe
• Izbjegavanje stresa
• Svakodnevna njega, početa na vrijeme i prilagođena kasnijoj dobi.
Četiri osnovna koraka svakodnevne njege:
• Očistiti lice sredstvom za čišćenje koje uklanja nečistoću, suvišnu masnoću, odumrle stanice kože i šminku.
• Osvježiti i dodatno očistiti kožu tonikom.
• Zaštitite lice dnevnom hidratantnom kremom koja će koži osigurati glatkoću i gipkost.
• Prije spavanja nanesite noćnu kremu koja će potaknuti dubinsko obnavljanje kože.
-Obratite pažnju na sljedeće!
• Kako se osjeća vaša koža poslije čišćenja? Da li je pretjerano suha, zategnuta, ili je crvena?
• Koliko brzo je koža upila kremu nakon što ste je nanijeli na lice? Da li je upila tako brzo da želite staviti novi sloj?
• Kada vam se tijekom mjeseca ili dana koža lica mijenja, kada je masna, obratite pažnju koliko vremena je prošlo od čišćenja, itd...
• Ako malo više vremena posvetite koži, lakše ćete se prepoznati u osnovnim tipovima kože i znat ćete šta je vašoj koži potrebno, kao i da li su preparati koje koristite odgovarajući.
3.1. Normalni tip kože
Karakteristike:
• Dobra prokrvljenost
• Uravnoteženo lučenje lojnica i znojnica
• Baršunast izgled
• Male pore (10nm)
• Otvori folikula 0,16mm
• Hidrolipidni sloj čuva vodu, prihvata hidrofilne i lipofilne tvari
Njega normalne kože:
• U starijoj dobi prelazi u suhi tip kože.
• Kozmetički preparati trebaju što duže sačuvati normalno stanje kože.
• Čišćenje kože: emulgirani losioni, oko očiju- hidrofilna ulja
• Pranje kože: losioni za tuširanje, kupke
• Dnevna njega: hidratantne kreme
• Noćna njega: hranljive kreme
3.2. Suhi ili sebostatični tip kože - Karakteristike:
• Smanjeno lučenje lojnica i znojnica
• Oskudan hidrolipidni sloj (smanjuje barijernu funkciju kože)
• Nije smanjen sadržaj vode u koži, već sposobnost kože da zadrži vlagu
• Izgled: tanka, napeta, nježna i providna
• Pore nisu vidljive
• Mat, bez sjaja, sklona crvenilu i ljuštenju
• Rano stvaranje bora i osjetljivost na promjene temperature, vjetar, sunce, hemijske agense.
-Česta kod djece ispod 10 godina starosti i osoba starijih od 60 godina.
-Od drugog do petog desetljeća života udio žena koje pate od suhe kože osjetno je viši, nego li udio muškaraca.
-Suhoća kože ovisi o različitim vanjskim (egzogenim) i unutarnjim (endogenim) čimbenicima.
Njega suhe kože
• Čišćenje kože: blaga sredstva, koja na koži ostavljaju tanak premaz (nadoknada prirodnog nedostatka masnoće)
• Ulja ili kreme za čišćenje kože
• Pranje kože: mlakom vodom, bez sapuna ili premašteni losioni za tuširanje
• Nakon pranja: emolijentne kreme ili losioni
• Maske za lice: na bazi hidrokoloida
• Dnevna njega: hidratantne kreme
• Noćna njega: hranljive kreme (posebno s ceramidima)
3.3. Masni ili seboreični tip kože
Karakteristike:
• Pojačano lučenje lojnica
• Izgled: koža debela, grubih pora, sivkasto-žućkaste boje
• Otvorene pore, obilno lučenje znoja i masnoće
• Koža sjajna i masna
• Sklonija stvaranju komedona
• Povećani promjeri sebacealnih folikula
• Česta seboreja
• Javljanje- u pubertetu, zadržavanje i u srednjoj dobi, smanjenje u starosti
Njega masne kože:
• Čišćenje kože: alkoholno-vodeni losioni, zatim adstringentni tonik
• Povremeni piling
• Dnevna njega: hidratantna krema i emulzije s matirajućim efektom, izbjegavati masne preparate,
3.4. Negativna stanja kože
• Isušena (dehidrirana) koža
• Nečista koža
• Osjetljiva koža
• Prerano ostarjela koža
3.4.1. Isušena (dehidrirana) koža
Problem- nedostatak vlage u koži
Tretman- kao suhi tip kože
3.4.2. Nečista koža
• Mastan sjaj, komedoni, papule
• Uzroci: pojačano lučenje loja, pojačana keratinizacija izvodnih kanala lojnica, nedostatak emulgatora u loju
• Njegom treba postići: smanjenje količine loja, čišćenje komedona, nadzor bakterijske flore
Njega nečiste kože:
• Čišćenje kože: alkoholno-vodeni losioni, emulgirani kiseli losioni, keratolitici (preparati sa salicilnom kiselinom, simporom, ureom)
• Mehaničko uklanjanje površinskog sloja- piling
• Obasjavanje UV zracima
• Limfna drenaža
• Bakterostatici (benzoeva kiselina, parabeni)
• Lokalno- preparati s E vitaminom (sprečeva nastanak lipoperoksida, koji podstiču ljuštenje kože i stvaranje komedona
• Dnevna njega: hidratantna krema i tonički losioni (s adstringensima: soli aluminija, destilirani ekstrakt hamamelisa)
3.4.3. Osjetljiva koža
• Najčešće suhi tip, ali mogući su i drugi
• Povećana osjetljivost na unutrašnje i vanjske faktore
• Izgled: tanka, providna, sitne pore, bez komedona, brzo javljanje bora
• Preosjetljivost na brojne kozmetičke preparate
• Sredstva za njegu ne biraju se prema tipu kože, već se koriste hipoalergeni preparati s umirujućim djelovanjem
Njega osjetljive kože:
• Čišćenje kože: emulgirani losioni, losioni bez alkohola
• Njega kože: kreme i losioni s protuupalnim tvarima: ekstrakti kamilice, hmelja, divljeg kestena, aloa vera, D-pantenol...
• Maske s hidrokoloidima i emolijentnim kremama
• Izbjegavati tvari koje nadražuju: sapune, alkohole, konzervanse, sredstva za piling, intenzivno sunčanje, saunu, solarij
• Pušenje- štetno (sužava krvne sudove i smanjuje snabdijevanje tkiva kiseonikom)
3.4.4. Prijevremeno ostarjela koža
-Osobine i izgled staračke kože
Izgled: stanjen, suha koža, naborana, žućkasta, prošireni kapilari, pigmentirane i depigmentirane mrlje.
Uzroci: bolesti, prehrambene i životne navike (alkohol, duhan, neuredan život), uticaji okoline (UV zraci i isušivanje kože)
Njega prijevremeno ostarjele kože:
• Čišćenje kože: hidrofilna ulja i uljne kupke, emulgirane kreme i losioni (pH-5,5)
• Maske s hidrokoloidima
• Toniziranje kože: raspršene termalne vode, bezalkoholni tonici
• Dnevna njega: hidratatne kreme (zimi masnije)
• Noćna njega: kreme tipa V/U uz dodatak biogenih stimulansa (vitamini, proteini, polen, alge, plankton, pčelinja mliječ), kreme s liposomima sa dodatkom ovlaživača, lipida i vitamina
• Regeneracija: retinolna kiselina i selen, maske s kolagenom i elastinom, preparati s AHA i hijaluronskom kiselinom.
0 komentari:
Objavi komentar